Các chuyên gia về sức khỏe khuyên rằng việc nuôi con bằng sữa mẹ ít nhất 6 tháng đầu đời và tiếp tục cho trẻ bú mẹ đến khi bé được 2 tuổi. Đây là thời gian vàng để trẻ phát triển mọi mặt về thể chất, trí tuệ và tình cảm.
Dưới đây là những lời khuyên để giúp mẹ hiểu hơn về cách cho con bú an toàn và hiệu quả khi nuôi con bằng sữa mẹ.
Trước khi sinh không nên tự ý vắt sữa non
Sữa non xuất hiện và tồn tại trong bầu ngực trong vòng 1 – 3 ngày sau sinh. Sữa non có tính chất đặc sánh, chứa ít lactose, chất béo và vitamin tan trong nước nhưng lại rất giàu vitamin, protein và các tế bào miễn dịch. Sữa non được xem là nguồn dinh dưỡng vàng đối với trẻ sơ sinh.
Nhưng nếu vắt sữa non trước khi sinh với mục đích cho con được bú nhiều sữa non hơn là quan niệm sai lầm. Lí do là vì các động tác kích thích lên đầu vú khi người mẹ vắt sữa non sẽ làm tăng tiết hormone oxytocin nội sinh, tạo ra những cơn co thắt tử cung đôi khi khiến mẹ sinh non.
Không những vậy, nếu mẹ cứ cố ép mình phải vắt hút được sữa non thì sẽ gây đau đớn hoặc áp xe vú do tuyến sữa bị tác động mạnh.
Chỉ những mẹ mắc bệnh truyền nhiễm thì mới cần vắt sữa non trước sinh nhưng cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.
Da kề da ngay sau sinh
Thực tế là trẻ sơ sinh cần được tiếp xúc da kề da với mẹ ngay sau khi lọt lòng mẹ. Điều này giúp trẻ giảm sốc khi phải rời khỏi tử cung ra môi trường bên ngoài, bình ổn thân nhiệt, điều hòa nhịp thở, phòng hạ đường máu và đặc biệt là giúp trẻ hình thành phản xạ tìm vú mẹ.
Với các mẹ, tiếp xúc da kề da với con cũng là liệu pháp quan trọng giúp mẹ giảm đau và kích thích cơ thể tiết ra hormone “tình yêu” oxytocin để giải phóng và tăng cường khả năng tiết sữa.
Để bé được bú càng sớm càng tốt
Trẻ cần phải bú mẹ càng sớm càng tốt, lý tưởng nhất là trong vòng 1 giờ đầu sau sinh. Điều này giúp trẻ cảm nhận được những giọt sữa non đầu tiên, đồng thời giúp trẻ cảm nhận được hơi ấm thương yêu từ mẹ.
Bú sớm cũng kích thích khả năng tiết sữa. Khi trẻ bú, sữa non trong bầu ngực được giải phóng khiến bầu ngực trở nên trống chỗ. Lúc này, tuyến sữa mẹ sẽ tự động tiết thêm sữa để lấp đầy những khoảng trống đó.
Cho con bú đúng tư thế
Điều này giúp cả hai mẹ con đều cảm thấy thoải mái và đặc biệt là giúp trẻ không bị ọc sữa, nôn sữa. Đây là điều quan trọng nhưng nhiều mẹ không chú ý đến.
Khi cho con bú, có 4 tư thế cơ bản được khuyên dùng nhiều nhất là tư thế bế ru thuận tay, bế ru ngược tay, tư thế ôm trái banh và tư thế nằm nghiêng. Khi cho con bú, có thể linh hoạt thay đổi nhiều tư thế để tránh mỏi cơ, khiến cơ thể khó chịu.
Cho trẻ ngậm núm vú đúng cách
Nếu làm đúng, trẻ sẽ dễ dàng bú hơn, nuốt sữa dễ dàng, không bị cảm giác đau đớn ở đầu vú mẹ cũng như kích thích tiết hormone oxytocin để giải phóng sữa và tăng tiết sữa tốt hơn.
Nếu trẻ bắt núm vú sai cách có thể làm trẻ bú mất nhiều thời gian nhưng vẫn bị đói, tăng cân chậm; còn mẹ thì đau đầu vú, nứt núm vú, bị tắc sữa hoặc giảm tiết sữa do sữa không tiết ra hết.
Tư thế đúng không khó, chỉ cần mẹ cần đưa đầu vú chạm vào mũi trẻ, trẻ sẽ tự động mở rộng miệng để ngậm lấy vú mẹ.
Nên cho trẻ bú vào thời gian cố định
Trẻ cần từ 15 – 20 phút cho 1 lần bú do lúc này kỹ thuật bú mẹ của con chưa tốt và lực hút của trẻ cũng còn rất yếu. Sau này, khi trẻ đã lớn hơn, thời gian cho con bú khoảng 10 phút là đủ.
Khi bú, nên để trẻ bú hết sữa 1 bên ngực rồi mới chuyển sang ngực còn lại.
Không chia cữ bú một cách cứng nhắc
Mỗi trẻ trung bình nên được bú cách khoảng 3 tiếng, nhưng khi quan sát thấy trẻ có dấu hiệu đối bụng, mẹ có thể cho con bú mà không cần phải chờ đến đúng giờ. Nếu như tuân thủ đúng giờ mới cho bú, trẻ có khi quá đói, quá mệt, cảm giác khó chịu và không bú nữa.
Nếu trẻ ngủ hơn 3 tiếng mà chưa bú, mẹ cần nhẹ nhàng đánh thức trẻ để cho trẻ bú. Nếu mẹ không làm điều này, trẻ sẽ bị chậm lớn do sữa bú không đủ, lượng sữa tiết ra của mẹ cũng ít dần do nhu cầu của con giảm xuống.
Chưa vội cho bé dùng sữa công thức ngay
Chẳng có sản phẩm nào có thể thay thế cho sữa mẹ trong giai đoạn này cả. Đừng vì thấy sữa công thức được quảng cáo với những lời lẽ hấp dẫn, có ích và công dụng tuyệt vời cho bé mà bỏ qua sữa mẹ.
Thực tế là các bà mẹ đều có thể tự nuôi con bằng sữa mẹ trong ít nhất 6 tháng đầu đời. Cho trẻ sử dụng sữa công thức quá sớm có thể khiến trẻ bỏ bú mẹ hoặc gặp phải một số rắc rối như táo bón hoặc dị ứng đạm sữa bò.
Thực hiện vắt hút sữa đều đặn
Cho con bú mẹ trực tiếp với đầu vú là cách tốt nhất, nhưng trong một vài trường hợp, mẹ cần phải thực hiện vắt hút sữa. Cũng có khi đó là mẹ nhiều sữa con bú còn thừa, là khi mẹ bị ốm phải cách ly với con hoặc mẹ không ở bên con do bận công việc bên ngoài không cho con bú trực tiếp được.
Vắt hút sữa thường xuyên theo cữ giúp mẹ tránh bị tắc sữa mà còn có tác dụng kích thích tuyến sữa tiết ra nhiều sữa hơn, bởi sữa được giải phóng càng nhiều thì tuyến sữa càng duy trì tốt.
Nếu vắt bằng tay khiến mẹ cảm thấy đau thì có thể thử với máy hút sữa xem sao. Chú ý là vệ sinh tay hay máy thật sạch sẽ trước khi thao tác.
Mẹ cần thời gian nghỉ ngơi, dinh dưỡng hợp lý
Việc tiết sữa cần rất nhiều năng lượng và dinh dưỡng để sản sinh ra. Mọi dưỡng chất sau khi đi vào cơ thể đều được ưu tiên vào sữa mẹ trước, sau đó mới đến các cơ quan khác. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học sẽ tăng cường chất lượng và số lượng tuyến sữa.
Ngoài ra bà mẹ cần được nghĩ ngơi đều đặn, tâm trạng thoải mái, tinh thần vui vẻ. Ngược lại nếu bị stress thì tuyến yên bị ức chế sẽ khiến hormone tiết sữa prolactin và hormone giải phóng sữa oxytocin bị giảm xuống, dẫn tới bà mẹ bị giảm sữa hay tắc sữa.
Trên đây là 10 cách thức hữu ích của Làm Cách Nào chia sẻ về cách nuôi con bằng sữa. Hi vọng các mẹ hãy thực hiện đúng để bảo đảm sức khỏe của mẹ và con trong quá trình những năm tháng đầu đời cũng như tạo nền tảng tốt cho thời gian về sau.
Xem thêm:
